آیا آمریکا و هند می‌توانند در ایجاد زیرساخت در خاورمیانه نقش مؤثر ایفاء کنند؟
خبرگزاری «رویترز» هفتم سپتامبر (16 شهریور) گزارش داد ایالات متحده، عربستان سعودی، هند و دیگر کشورها در حال رایزنی درباره یک پروژه زیرساخت هستند که کشورهای عربی خاورمیانه را از طریق راه آهن به یکدیگر و از طریق مسیرهای دریایی به هند متصل می‌کند.
رویترز به نقل از افراد آگاه از این موضوع نوشت مذاکره کنندگان پروژه مذکور همچنین شامل امارات متحده عربی و کشورهای اروپایی هستند که ممکن است تاثیری روی تجارت میان منطقه خلیج فارس و جنوب آسیا بگذارد اما احتمال ندارد در نشست سران گروه 20 (دهلی نو) طی هفته جاری به سرانجام برسد. در عین حال اعلام برخی نتایج خاص مربوط به این موضوع ممکن است در نشست گروه 20 اعلام شود.
وب‌سایت خبری آمریکایی «آکسیوس» اعلام کرد که ایالات متحده این پروژه را در واکنش به ابتکار چینی «یک کمربند، یک جاده»، در خاورمیانه مطرح ساخته است.
رویترز همچنین نوشت بایدن، آمریکا را به عنوان یک شریک جایگزین و سرمایه گذار برای کشورهای در حال توسعه در گروه 20 معرفی خواهد ساخت، به ویژه در منطقه هند-اقیانوسیه.
به گزارش آکسیوس، ایده این پروژه طی مذاکرات میان سازوکار چهار کشور آمریکا، هند، اسرائیل و امارات متحده عربی پیش کشیده شده است. این سازوکار در اواخر 2021 برای بحث درباره پروژه‌های زیرساختی راهبردی در خاورمیانه و به منظور وزنه تعادلی مقابل نفوذ روزافزون پکن در منطقه، ایجاد شد.
طبق گزارش رویترز، انتظار می‌رود بایدن طی نشست گروه 20 با «نارندرا مودی» نخست وزیر هند دیدار کند و احتمالا گفتگوهایی با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی داشته باشد. در عین حال دولت بایدن به دنبال یک توافق دیپلماتیک گسترده‌تر در خاورمیانه است که شامل به رسمیت شناخت اسرائیل توسط عربستان سعودی خواهد بود.
به نوشته آکسیوس، افراد مطلع از موضوع گفته‌اند در صورتی که عربستان در آینده روابطش را با اسرائیل عادی کند، تل آویو احتمالا به این پروژه محلق شود.
رویترز گزارش داد، علاوه بر تاثیر دیپلماتیک، مقامات آمریکایی می‌گویند ایالات متحده امیدوار است چنین پروژه‌های زیرساختی بتواند زمان و هزینه‌های حمل و نقل را کاهش داده و تجارت را سریعتر و ارزانتر کند.
«لیو جانگ‌مین» استاد «موسسه مطالعات خاورمیانه» در دانشگاه «مطالعات بین‌الملل شانگهای» هشتم سپتامبر (17 شهریور) به خبرنگار روزنامه «گلوبال تایمز» گفت این امکانپذیر است که ایالات متحده با استفاده از این پروژه یک سازوکار همکاری ایجاد کند اما یک سوال وجود دارد و آن این است که اساسا چگونه می‌تواند به واقعیت بپیوندد. طی دولت اوباما، «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه وقت ایالات متحده طرح «جاده ابریشم جدید» در افغانستان را مطرح ساخت اما بعدا این طرح را پس گرفت.
اقدامات اخیر آمریکا در خاورمیانه بیشتر انفعالی هستند. در حوزه‌هایی مثل زیرساخت، همکاری بین کشورهای خلیج فارس و چین پایدار و گسترده شده و برای ایالات متحده غیرممکن است یک راهبرد پیشگیرانه را در کوتاه مدت شکل دهد.
علاوه بر این، آمریکا به شکل روزافزونی در حال از دست دادن کنترل خود بر همپیمانانش در خاورمیانه است و عربستان سعودی و امارات متحده عربی به تازگی به سازوکار همکاری «بریکس» پیوسته‌اند؛ دو کشوری که در بالا به آنها اشاره شد.