آیا حمله اسرائیل به ایران به یک جنگ تمام عیار در خاورمیانه منجر میشود؟
«ما شیائولین» رئیس و یکی از اساتید «موسسه مطالعات حاشیه مدیترانه» در «دانشگاه مطالعات بینالمللی جهجیانگ» طی یادداشتی در روزنامه «چاینا دیلی» پیامدهای حمله اخیر اسرائیل به ایران را بررسی کرده است.
به نظر میرسد با تشدید تنشها یک «جنگ ششم خاورمیانه» در حال شکل گیری است. اقدامات مختلف اسرائیل در این دور از درگیریها نه فقط روند عادی سازی روابط اسرائیل-اعراب را متوقف ساخته بلکه به واکنش هماهنگ بیسابقهای از جانب «محور مقاومت» که ایران نمایندگی میکند و درگیری مستقیم با اسرائیل، منجر شده است.
حزب الله در لبنان، حوثیها در یمن و گروههای مختلف شبه نظامی عراقی نیز به طور پی در پی حملات موشکی و پهپادی علیه قلمرو اسرائیل انجام دادهاند تا از عملیات ارتش اسرائیل در نوار غزه جلوگیری کنند.
خطر جنگ بر فراز خاورمیانه سایه افکنده اما خوشبختانه تا کنون کشورهای دیگر از مداخله مستقیم در این درگیریها دوری جستهاند. با این وجود اگر ایران تنش را بالا ببرد، میتواند به یک جنگ جدید در خاورمیانه منجر کشیده شود. تاثیر این امر میتواند بیشتر از پنج جنگ قبلی باشد زیرا ایران یک کشور مهم تولید کننده نفت در منطقه خلیج فارس است. این میتواند یک بحران و درگیری نفتی جدید به راه اندازد اما هنوز به آن نقطه نرسیده است.
تا اندازهای به همین دلیل است که حملات دقیق اسرائیل بیشتر به «بازدارندگی دقیق» مربوط است و آمریکا ممکن است نقش بزرگی در مهار اسرائیل بازی کرده باشد.
ایالات متحده اظهار داشته که در حملات اخیر اسرائیل به ایران مشارکت نکرده است. شایان ذکر است که فرآیندهای قبلی همچنین شامل چندین دور رایزنی بین اسرائیل و مقامات آمریکایی، از جمله تماس تلفنی «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل و «جو بایدن» رئیس جمهور ایالات متحده بود.
نهایتا اسرائیل تصمیم گرفت فقط تاسیسات نظامی را هدف بگیرد و از هدف قرار دادن تاسیسات نفتی و هستهای خودداری کند. با توجه به اینکه ایالات متحده در مرحله حساس انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد، حمله به تاسیاست نفتی به یک افزایش در قیمت نفت منجر میشود و به اقتصاد جهانی ضربه میزند و چالشی بزرگ برای حزب دموکرات به وجود میآورد. هدف قرار ندادن تأسیسات هستهای بیشتر برای جلوگیری از اشاعه هستهای است. علاوه بر این، دولت کنونی آمریکا نمی خواهد ایران را به خروج از مذاکرات هستهای و «پیمان عدم اشاعه هستهای» (NPT) تحریک کند.
بنا بر این، اسرائیل باید یک توازن ایجاد کند زیرا عدم تلافی برای تقویت بازدارندگی اسرائیل و متحدانش کافی نیست. ناکامی در تلافی برای اسرائیل به افزایش عدم اطمینان در خاورمیانه از طریق ناتوانی در ارعاب شبه نظامیان مختلف، بازیگران دولتی یا بازیگران غیردولتی در آینده منجر خواهد شد.