نگاهی به نقش محوری چین در سازمان همکاری شانگهای
اهمیت سازمان شانگهای از نگاه رهبر چین
اما بیست و دومین نشست «شورای سران سازمان همکاری شانگهای» در شهر سمرقند در ازبکستان در حال برگزاری است و دو اتفاق مهم در این نشست افتاده است.
اول اینکه «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین برای نخستین بار پس از شیوع کووید در این نشست حضور یافت که نشان دهنده اهمیت سازمان همکاری شانگهای و نقش محوری چین در آن است.
رهبر چین در مقالهای که رسانههای مطرح ازبکستان در روز پنجشنبه به چاپ رسید، ابراز امیدواری کرد که سازمان همکاری شانگهای بتواند نقش پررنگتری در منطقه و فراتر از آن بازی کند.
وی در این مقاله نوشت: اطمینان دارم که با تلاشهای مشترک تمام طرفها، نشست سمرقند نتایج مثمرثمری به بار خواهد آورد و کمک بزرگی به ساخت حتی یک جامعه نزدیکتر سازمان همکاری شانگهای با آیندهای مشترک و برای صلح، ثبات، توعه و رفاه منطقه ما خواهد کرد.
شی جین پینگ، همچنین در نشست روز جمعه سران، با برشمردن مزیتهای این اجلاس در همکاریهای منطقهای گفت که این سازمان میتواند به تقویت کشورهای در حال توسعه ختم شود.
دوم اینکه پیوستن ایران به عنوان عضو جدید به سازمان همکاری شانگهای رسما اعلام شد.
به گفته «عماد آبشناس» کارشناس مسائل بینالملل در جهان امروزی امکان ندارد کشوری، هر چه قدر هم قدرتمند وتوانمند باشد، بدون ائتلاف با مجموعه دیگری از کشورهای همسو با خودش دوام بیاورد و قطعا گرگ ها به جان آن میافتند. بسیاری باور دارند که تلاش غربیها برای ایجاد جدایی میان ایران از یکطرف و روسیه و چین از طرف دیگر هم در همین راستا میباشد و دلیل حجمههای تبلیغاتی مرتبط با همکاریهای ایران و کشورهای روسیه و چین هم در همین راستاست. در واقع آنها میدانند هر چه قدر ارتباط و همکاری های ایران با روسیه و چین قویتر شود امکان آسیب زدن به ایران از طریق مجامع بین المللی که در اختیار آنها است بسیار سخت خواهد شد.
افزایش سریع نفوذ سازمان همکاری شانگهای گواه بر این حقیقت است که این سازمان از جانب کشورهای «کمربند اقتصادی جاده ابریشم» به عنوان یک حفاظ حیاتی برای عرفها و چندجانبهگرایی بینالمللی نگریسته میشود.
چرا چین در سازمان شانگهای نقش محوری دارد؟
چین امروزه چه برخی کشورها خوششان بیاید چه بدشان بیاید، اگر نگوییم اقتصاد برتر جهانی است، باید بگوییم دومین اقتصاد جهان را داراست. رشد ۱۰ درصدی اقتصاد طی ۳۰ سال گذشته، به چینی ها این فرصت را داده که جامعه جهانی را به شکل اقناعی متقاعد کنند که زمان یکه تازی غرب و آمریکا در موضوعات تجاری، مالی و پولی گذشته است.
تولید ناخالص داخلی چین در سال ۲۰۱۹ جهان را تکان داد، بطوری که رقم آن از ۱۴ تریلیون دلار هم گذشت و در سال ۲۰۲۰ هم باردیگر جهان را با حفظ رشد ۱۰ درصدی در شرایط کرونایی، غافلگیر کرد. حتی در سال ۲۰۲۱ هم با وجود پاندمی ناتمام کرونا رشد اقتصادی چین به جهان ثابت کرد که این کشور سالهای سال با وجود تمام چالشها حرفهای قابل توجهی در زمینه اقتصاد جهان خواهد داشت.
با نگاهی به اهداف سازمان همکاری شانگهای که عبارتند از تقویت اعتماد متقابل و حسن همجواری و دوستی، مقابله با تروریسم، قاچاق انسان و مواد مخدر، توسعه همکاریهای سیاسی-اقتصادی، حفظ صلح، ثبات و امنیت منطقه و حفظ ثبات در کشورهای عضو و قرار دادن آن در کنار پیشنهاد مهم رهبر چین در مجمع آسیایی «بوآئو» مبنی بر «ابتکار امنیت جهانی» در مییابیم سازمان شانگهای با وجود قلب تپندهاش یعنی چین روزهای نویدبخش و روشن بیشتری را در پی دارد چرا که شانگهای تبلور تلاش مجدانه رویکرد «ساخت آینده مشترک برای بشریت» است.